dyskinesie

On- en off-episodes en dyskinesie

Off-episode dyskinesie

Als de ziekte al wat verder is gevorderd, lukt het de hersenen niet meer zo goed om wisselingen in de hoeveelheid dopamine op te vangen. Als de hoeveelheid dopamine in de hersenen te laag wordt, bijvoorbeeld op het moment dat het tablet is uitgewerkt, kan je weer parkinsonklachten krijgen. Dit heet een off-episode. Tijdens zo’n periode merk je dat je opeens veel langzamer kunt bewegen of stijf wordt. Naast deze vertraging van de bewegingen, kunnen er tijdens zo’n off-moment ook niet-motorische symptomen optreden. Deze kunnen erg vervelend zijn. Klachten die je kunt hebben op zo’n moment zijn onder andere: pijn, problemen met het ophouden van urine, dystonie (langdurige kramp in een lichaamsdeel), kortademigheid en angst.

Parkinson ervaringen Ingrid
Ingrid 48 jaar (vrouw)
Ik heb vrijwel dagelijks last van overbeweeglijkheid. Dat is vooral als ik te hoog in mijn medicijnen zit. Het is een kwestie van accepteren."

Een off-episode wordt door mensen wel omschreven alsof het licht is uitgedaan, en wordt vaak als zeer onprettig ervaren. Mensen in de gevorderde fase van de ziekte geven aan dat van alle symptomen die zij hebben door de ziekte van Parkinson, zij het meeste moeite mee hebben met het wisselend effect van de medicatie. Hier vind je een overzicht van klachten in de gevorderde fase van parkinson die als meest vervelend ervaren worden (onderzocht bij 173 mensen met parkinson).

dyskinesie

On-episode dyskinesie

Het tegenovergestelde van de off-episode is de on-episode: mensen voelen zich goed, de medicatie werkt, ze bewegen zich prettiger. De on-episode vindt over het algemeen plaats na het innemen van medicatie. Het kan ook voorkomen dat na het innemen van de medicatie zelfs overbeweeglijkheid optreedt. Dit heet dyskinesie en wordt veroorzaakt doordat de hersenen niet meer goed kunnen omgaan met de plotselinge stijging van dopamine na het innemen van een tablet. Over het algemeen vinden mensen dyskinesie, zeker als het mild is, minder vervelend dan een off episode. Wel maken de onwillekeurige bewegingen het lastig om sommige dingen te doen, zoals bijvoorbeeld eten of drinken, of schrijven.

Zorg voor inzicht met een dagboekje

Om jouw arts te helpen je een zo goed mogelijke behandeling te bieden bij parkinson, is het handig om een schema of dagboekje bij te houden. Noteer hierin wanneer je de medicatie slikt en wanneer de on/off episodes of dyskinesie plaatsvinden. Dit geeft jouw neuroloog belangrijke informatie over het verloop van de dag en helpt bij het verbeteren van de behandeling. Bekijk hier een voorbeeld van zo’n schema.

Parkinson ervaringen Ingrid
Ingrid 48 jaar (vrouw)
Ik verdeel mijn werkuren over de week om niet overbelast te raken
Heb jij controle over jouw ziekte?
Praat er over met jouw huisarts of gespecialiseerd neuroloog. Of doe de parkinson zelftest om meer inzicht te krijgen in jouw persoonlijke situatie.
Lees volgende onderwerp
Verloop van de ziekte
Lees verder

Informatie op maat

Binnen 3 stappen informatie op basis van jouw keuzes.
Vraag 1/3

Voorbeeld vraag 1

Selecteer jouw antwoord

Nachten met parkinson

Maar liefst 70-90% van de mensen met parkinson heeft slaapproblemen1. En toch worden deze slaapproblemen weinig besproken, terwijl er vaak wel iets aan te doen is. Speciaal voor al die mensen die wakker liggen van parkinson, is er nu een podcast over slaap.

Meer informatie Luister de podcast