Voeding bij parkinson
De ziekte van Parkinson kan invloed hebben op de eetlust, het gemak waarmee je eet en jouw gewicht. Omdat jouw gewicht en voedingsstatus heel belangrijk zijn voor jouw algemene conditie is het belangrijk om aandacht te besteden aan jouw eetpatroon.
Veel mensen met de ziekte van Parkinson hebben een te laag gewicht. Bij een deel van parkinsonpatiënten (tussen de 2 en 24 procent) is er zelfs sprake van ondervoeding. Er zijn verschillende redenen waarom de ziekte problemen geeft met eten, voeding en gewicht.
Problemen met voeding, veroorzaakt door de ziekte van Parkinson
Verminderde eetlust
Veel mensen met de ziekte van Parkinson hebben last van verminderde eetlust, een vol gevoel en misselijkheid. Door de ziekte van Parkinson verandert de manier waarop de maag beweegt. Deze leegt zich minder vaak en op onregelmatige tijden. Hierdoor kan je misselijk zijn of het gevoel hebben vol te zitten. Ook kunnen de medicijnen die je gebruikt een verminderde eetlust of misselijkheid geven.
Verstopping
Niet alleen de maag, maar ook de darmen bewegen zich onregelmatiger bij de ziekte van Parkinson. Hierdoor kan verstopping of obstipatie ontstaan. Dit wordt vaak erger gemaakt door het feit dat je minder beweegt dan vroeger. Ook als je minder vocht drinkt, kan dit de verstopping verergeren. Verstopping kan erg onprettig zijn en kan ertoe leiden dat je minder wil eten en drinken.
Kauw- en slikproblemen
Door stijfheid en traagheid van de mond en keelspieren kunnen kauw- en slikproblemen ontstaan. Tussen de 35 en 82 procent van de mensen met parkinson heeft hier last van. Doordat kauwen en slikken lastiger gaat en veel moeite kost, gaan mensen vanzelf minder eten. Ook kan het zijn dat mensen bepaalde etenswaren gaan ontwijken, waardoor ze niet meer alles binnenkrijgen dat ze nodig hebben. Het is belangrijk dat u met uw arts bespreekt wanneer het lastig is om te eten of om medicijnen te slikken. Dit kan een signaal zijn dat het nodig is om een diëtist in te schakelen of met een andere behandeling te starten.
Problemen met bewegen
Sommige parkinsonklachten kosten veel energie. Als je bijvoorbeeld last hebt van overbeweeglijkheid (dyskinesie) kan je daar behoorlijk door afvallen. Eigenlijk heb je nu meer eten nodig dan vroeger, maar vaak lukt het niet om zoveel meer tot je te nemen.
Ongewilde gewichtstoename
In bepaalde gevallen kan het ook zijn dat jouw gewicht juist toeneemt. Dit kan het gevolg zijn van het feit dat je minder beweegt of sport dan vroeger. Ook kunnen sommige medicijnen leiden tot overmatig eten. Let op met overgewicht: het kan ervoor zorgen dat je moeilijker gaat bewegen of dat je last krijgt van jouw gewrichten. Ook geeft het verhoogd risico op suikerziekte en hart- en vaatziekten.
Voeding bij de ziekte van Parkinson
Er zijn geen bewijzen dat er voedingsstoffen of vitamines zijn die de ziekte kunnen vertragen. Het wordt daarom afgeraden een speciaal dieet te volgen zonder daarover met jouw gevarieerd blijft eten. Daarnaast zijn er nog een paar dingen waar mensen met parkinson nog extra rekening mee moeten houden:
Eiwitten en levodopa
Eiwitten kunnen de opname van levodopa in de darmen en in de hersenen verstoren. Het wordt dus afgeraden om vlak voor of vlak na de inname van jouw levodopatablet een eiwitrijke maaltijd te eten. Je hebt echter wel eiwitten nodig om je goed te voelen, dus het is geen goed idee om ze uit jouw dieet te verbannen. Soms wordt aangeraden om slechts één eiwitrijke maaltijd per dag te eten en de rest van de dag de inname te beperken. Praat hierover met jouw diëtist.
Vitaminegebrek
Onderzoek laat zien dat mensen met parkinson vaker tekort hebben aan vitamine D. Dit kan een hoger risico geven op een breuk als je valt. In sommige gevallen kan langdurig gebruik van levodopa leiden tot een gebrek aan vitamine B12. Het is goed om dit in de gaten te houden, aangezien vitamines kunnen worden aangevuld met vitaminesupplementen.
Hoe kan je beter en makkelijker eten
Als je moeite hebt met eten of jouw gewicht op peil te houden kan je dit het beste met jouw arts bespreken. Hij/zij kan je misschien helpen door jouw medicijnen aan te passen of medicijnen voor te schrijven die bijvoorbeeld de misselijkheid verminderen. Of een gespecialiseerde diëtist kan je verder helpen met een persoonlijk voedingsadvies. Vraag jouw arts of parkinsonverpleegkundige om een verwijzing.
1. Pas het servies aan
Maak het eten en drinken makkelijker: gebruik een glas met een zware bodem om het beven van jouw hand wat tegen te gaan. Je kunt ook een tuitbeker gebruiken of het kopje minder vol doen. Zet jouw bord wat hoger zodat de afstand naar jouw mond kleiner wordt. In Amerika is er een speciale lepel (Liftware) verkrijgbaar die de effecten van het beven tegengaan, waardoor je minder knoeit. Hopelijk komt deze binnenkort ook naar Nederland.
2. Meerdere keren per dag kleinere maaltijden eten
Als je last hebt van een vol gevoel en misselijkheid, helpt het om meerdere keren per dag kleinere maaltijden te eten. Ook is het dan beter om niet te vet te eten, maar lichte maaltijden te gebruiken.
3. Neem kleine hapjes en kauw goed
Neem kleine hapjes en kauw goed
4. Meer water drinken
Als je last hebt van verstopping, probeer dan meer water te drinken (8-10 glazen per dag is optimaal) en meer vezels te eten. Vezels zitten in granen, groente en fruit. Als dit niet genoeg helpt kan jouw arts of diëtist je medicatie geven om de verstopping te verlichten.
5. Eten pureren
Als je last hebt van kauw- en slikproblemen, kan jouw logopedist je helpen om jouw klachten te verminderen. Ook kan je jouw eten pureren waardoor het makkelijker door te slikken is. Als je je snel verslikt bij het drinken, kan je jouw drinken ook indikken waardoor het minder vloeibaar wordt. Dit vermindert het risico op verslikken.
Weet je zeker dat je deze site wilt verlaten?
Er wordt in uw browser een nieuw tabblad geopend waarmee u een andere website met aanvullende informatie kunt bekijken.
AbbVie is niet verantwoordelijk voor de inhoud of links van die website en AbbVie stemt niet zondermeer in met de links waar die website naar verwijst. Wees u er zich van bewust dat deze andere website mogelijk andere standaardvoorwaarden heeft en een andere regeling voor de gegevensbescherming hanteert. AbbVie is hier niet voor verantwoordelijk. Andersom betekent de verwijzing van AbbVie naar deze website NIET dat verdermetparkinson.nl of AbbVie wordt goedgekeurd door de website waarnaar wordt verwezen.
Ga door
Meer lezen over Eten en voeding bij parkinson.
Meer lezen over Schommelingen in de werking van de medicijnen.
Meer lezen over de 5-5 regel.